جذب مداوم آب برای رشد و زندگی گیاه ضروری است رشد گیاه در گرو جذب آب توسط ریشه و تعرق بوسیله برگهاست.
فرایند جذب آب مستقل نیست بلکه وابسته به تعرقی است که از گیاه خارج می‌شود، حتی می‌توان گفت تعرق جذب آب را کنترل می‌کند.
جذب و انتقال بوسیله ستون پیوسته آب در سیستم آوندی مربوط می‌شود.
زمانی که خاک مرطوب باشد و شدت تعرق کم باشد، حرکت آب در آوندها تحت فشار مثبت است و با برش بخشی از گیاه خروج و ترشح شیره نباتی دیده می‌شود.
اما زمانی که تعرق سریع باشد حرکت آب در آوندها تخت کشش بوده و خروج شیره گیاهی صورت نمی‌گیرد.
جذب با فشار ریشه ای، در ریشه های سالم با تهویه مناسب صورت می‌گیرد و فشار ریشه ای به فعالیت سلول های زنده ریشه بستگی دارد و جذب فعال نام دارد.
این فرایند در گیاهان از اهمیت ناچیزی برخوردار است و فقط در گیاهانی قابل اندازه گیری است که تعرق در آنها کند بوده.
منشا نیروهای که سبب جذب غیرفعال می‌شود مربوط به تعرق است و فعالیت ریشه نقش چندانی ندارد.
هرچقدر پتانسیل رطوبتی آب در خاک افزایش یابد، جذب آب بیشتر می‌شود و نیز اگر مقاومت خاک یا ریشه در مقابل جریان آب کاهش پیدا کند جذب آب افزایش می‌یابد.
عوامل موثر بر جذب آب
دمای محدوده ریشه
با سرد شدن دمای خاک، جذب آب توسط گیاه کاهش می یابد اما افزایش درجه حرارت بیش از حد نیز، تاثیر معکوس در جذب آب دارد، بهترین دما برای حداکثر فرایند جذب
با کاهش حرارت خاک جذب آب به دلایل زیر کاهش می یابد.
+ افزایش گرانروی آب و تاثیر آن در حرکت آب
+ کاهش رشد ریشه به دلیل دمای کم آب
+ کاهش نفوذپذیری غشا سلول
+ کاهش فعالیت متابولیسمی سلول های ریشه
گسترش و توسعه ریشه
معمولا گیاهانی که ریشه های عمیق و پر انشعاب دارند در جذب آب موفق ترند، زیرا این نوع ریشه حجم بیشتری از خاک را در برمی‌گیرند و می‌توانند در لایه های بیشتر خاک نفوذ کنند.
تهویه مناسب
حالت زهکش نامناسب و نبود هوای کافی سبب خفگی ریشه گیاه می‌شود همین امر سبب کند شدن جذب آب می‌شود.
تنفس گیاه
در گیاهانی که جذب آب بصورت فعال می باشد افزایش تنفس گیاه سبب بالا رفتن فرایند جذب شده
قابلیت دسترسی آب برای گیاه
زمانی که منافذ بزرگ خالی از آب است و تنها منافذ کوچک دارای آب است همین امر سبب کشش بیشتر ذرات آب به ذرات خاک شده و سبب کاهش جذب آب می‌گردد.
هرچقدر رطوبت خاک از حد ظرفیت زراعی کمتر شود، سهولت جذب آب توسط گیاه کاهش می‌یابد.
غلظت محلول خاک
با غلیظ شدن محلول خاک و بالا رفتن فشار اسمزی، آب مقاومت بیشتری برای جریان یافتن نشان می‌دهد، به طوری که در خاک های شور جذب آب کمتر است.
ریشه های جوان
در ریشه های پیر با توسعه بافت چوب پنبه ای، جذب آب کمتر است.
جذب آب و همه عوامل موثر بر آن، در جذب املاح معدنی، چون کود و مواد غذایی نقش اساسی دارد، بنابراین مهم‌ترین و اصلی ترین فاکتور رشد گیاه و عملکرد محصول می‌باشد.
با محصولات زیر خاک خود را بهبود ببخشید و از کیفیت کشاورزی خود لذت ببرید :